YÖK Başkanı Saraç YÖK-Gelecek Projesinin İkinci Aşamasını Anlattı

Bilindiği üzere Yükseköğretim Kurulu (YÖK), geçtiğimiz hafta akademik kadro alımlarında mevcut genel cari usule ek olarak yeni bir yöntemi daha hayata geçirerek  “YÖK-GELECEK PROJESİ”ni başlatmıştır.

Üç aşamada gerçekleştirilecek projenin 1. aşaması “Öncelikli alan araştırma görevlisi istihdamı”, 2. aşaması “Öncelikli alan öğretim üyesi istihdamı”, 3. aşaması ise “YÖK Akademik Liyakat-Kariyer Platformu” olarak belirlenmiştir.

YÖK tarafından kamuoyu ile ilk olarak projenin birinci aşaması olan ‘Öncelikli alan araştırma görevlisi istihdamına yönelik detaylar geçen hafta kamuoyu ile paylaşılmıştır. Buna göre projenin ilk aşamasında, ülkemizin ihtiyaç duyduğu, öncelikli alanlardaki nitelikli insan gücünü karşılayabilmek amacıyla ‘Öncelikli Alanlar Araştırma Görevlisi’ kadrosu kapsamında üniversitelere 2020 yılı için “ek atama izinleri” verilmiştir. YÖK’ün belirlediği şartların dışına çıkılmamak kaydıyla alım sürecinin üniversitelere bırakılmıştır. Yapılacak atamaların liyakat çerçevesinde olması için belli bir üniversitenin havuzundan değil, Türkiye’nin havuzundan yararlanılarak gerçekleştirilebilecek olmasına dikkat edilmiştir. 

YÖK-GELECEK PROJESİNDE 2. AŞAMA:

“ÖNCELİKLİ ALANLARDA ÖĞRETİM ÜYESİ İSTİHDAMI” 

“YÖK-GELECEK PROJESİ”nin ikinci aşaması ülkemizin kalkınma yolundaki öncelikli olan ve dünyada “Kritik Teknolojiler” olarak adlandırılan alanlarında bu sefer öğretim üyesi (Dr. Öğretim Üyesi, Doçent, Profesör) atamaları için verilecek olan “ek” izinlerdenoluşacaktır. Üniversitelerimizin bu alanlarda öne çıkan bölümlerine tahsis edilecek olan ek öğretim üyesi kadro ilanları ile “başarılı bölümler” daha da güçlendirilmek suretiyle ödüllendirilecektir.  ​ 

YÖK BAŞKANI PROF. DR. M. A. YEKTA SARAÇ’IN “YÖK-GELECEK PROJESİ”NİN İKİNCİ AŞAMASI OLAN  “ÖNCELİKLİ ALANLARDA ÖĞRETİM ÜYESİ İSTİHDAMI”NA YÖNELİK YAPMIŞ OLDUĞU BEYANAT: ​ 

– Öncelikli ve özellikli alanlar olarak “Kritik Teknoloji Alanları” belirlendi

Geçtiğimiz günlerde açıkladığımız YÖK-GELECEK PROJESİ’nin 1. aşaması olan “öncelikli alanlarda araştırma görevlisi” kadrolarına yönelik ek izinleri üniversitelere gönderdik. Birinci aşama sürerken şimdi projemizin 2. aşaması olan “Öncelikli Alan Öğretim Üyesi” istihdamını da başlatıyoruz.

Projenin bu aşamasında öncelikli ve özellikli alanlar olarak  “Kritik Teknoloji Alanları” belirlendi. Dünyada “kritik teknoloji” olarak adlandırılan alanlara ilişkin “etki” ve ülkemiz şatlarında “yapılabilirlik” analizleri dikkate alınarak kendi içlerinde önceliklendirildi. Daha sonra da belirlenen bu alanlarda üniversitelerin yetkinliğine ilişkin bibliyometrik analizler  yapıldı.  Başarılı bulunan üniversitelerin bölümleri ile bu kritik alanlar eşleştirildi. Bu çalışmaya TÜBİTAK da destek verdi.

Buna göre belirlenen alanlar şunlar:

• Bilgi güvenliği,
• Biyomedikal ekipman,
• Biyoteknolojik ilaç teknolojileri,
• Bulut bilişim,
• Büyük veri ve veri analitiği,
• Enerji depolama,
• Genişbant tekonolojileri,
• Güneş enerjisi,
• İleri fonksiyonel malzeme ve Enerjik malzeme teknolojileri,
• Kuantum teknolojileri,
• Mikro-Nano-Optik elektromekanik sistemler,
• Modelleme ve Similasyon Teknolojileri,
• Motor teknolojileri,
• Nesnelerin interneti,
• Robotik, Mekatronik ve Otomasyon,
• Rüzgar enerjisi,
• Tarım ve hayvan biyoteknolojisi,
• Yapay zeka ve Makine Öğrenmesi

Bu alanların disiplinlerarası olması yükseköğretim sistemini çağın gittiği yöne doğru yönlendirmemizin de habercisidir. ​ 

– İlk kez başarılı bölümler ek kadro ile desteklenmek suretiyle ödüllendirilecek

Bu projede kadrolar üniversitelere torba olarak dağıtılmayacak, ilgili üniversitenin bu alanlarda öne çıkan bölümlerinde ilan edilmek üzere ek kadrolar tahsis edilecektir. Böylelikle bu bölümler yeni kadrolar ile desteklenip, güçlendirilme ile daha başarılı süreçlere teşvik edilecektir. YÖK kurulduğu tarihten itibaren ilk defa başarılı bölümlerin, merkezi olarak YÖK tarafından görülmesi ve bunlara kadro takviye yapılması söz konusu oluyor. ​ 

– Şeffaflık, liyakat ve fırsat eşitliği gözetilecek

Yeni ve yenilikçi bir girişim olan projenin önemli bir özelliği de –Yeni YÖK’ün diğer projelerinde olduğu gibi- şeffaflık, liyakat ve fırsat eşitliği gözetilerek kurgulanmasıdır. Bu projede sadece ülke için önemli olan kritik teknoloji alanlarında başarılı öğretim üyelerinin bulunduğu bölümlere başarısı dolayısıyla ayrıcalık tanınıyor. Kurgu yapıldıktan ve proje uygulamaya sokulduktan sonra diğer projelerimizde olduğu gibi süreçlerin sürdürülmesi üniversitelere bırakılacak. ​ 

– Projedeki iki aşama birbirlerini tamamlayıcı şekilde kurgulandı

Geçtiğimiz günlerde kamuoyu ile ilk paylaştığımız YÖK-GELECEK PROJESİ’nin birinci aşaması olan “Öncelikli Alanlarda Araştırma Görevlisi Alımı” üniversitelere yapılan ek kadro tahsisleridir. Projemizin ikinci aşaması ise “kritik teknolojilerde” öğretim üyesi yani Dr. Öğretim Üyesi, Doçent ve Profesör kadroları için üniversitelere “ek” izinler verilmesidir. Her ikisinde de verilen kadrolar üniversitelerimizin kullanma izni almış olduğu kadrolar değil verilecek ek kadro izinleridir. Projemizdeki bu iki aşama birbirinden farklı gibi görünse de birbirlerini tamamlayıcı şekilde kurgulanmıştır. İkinci aşamada üniversitelere verilecek bu kadro izinleri ülkemizin “kritik teknolojilerde hızlı atılım yapması” içindir. ​ 

– 77 üniversiteye 18 kritik teknoloji alanında 750 ek öğretim üyesi kadrosu 

Proje kapsamında yapılacak öğretim üyesi alımında ilk olarak öncelikli kritik teknoloji alanları belirlendi. Bölümlerin bu alanlara yönelik yetkinlik haritaları çıkarıldı. Buna göre üniversitelere  ek kadro dağılımı yapıldı.

Bu kapsamda 77 üniversite 18 kritik teknoloji alanlarında üniversitenin “mevcut kadroları izinlerine ek olarak” toplamda 750 öğretim üyesi daha alabilecek. En fazla kadroyu sırasıyla “Orta Doğu Teknik, İstanbul Teknik, Yıldız Teknik, Gazi ve Hacettepe Üniversitesi” alacak. Bu kadrolar üniversitelerin kendilerine verilen genel cari usuldeki kadrolarına ek olacak. ​

– Üniversitelerin, bölümlerin yetkinlik haritası çıkarılıyor 

Alan bazında belirlenen kritik teknoloji alanlarında üniversite yetkinlik haritası çıkarıldı. İlk olarak hacim-nicelik ve kalite-nitelik olarak iki ana başlık belirlendi. Hacmin yüzde 40, kalitenin yüzde 60 oranında etki edeceği bir sistem ile her ikisinin altında ilgili alt göstergeler tespit edildi.

Hacim göstergesinde şunlara bakılacak: “Dünyadaki akademik birikime katkı, akademik değer oluşturan kritik kitle, odaklanma etkisi”

Kalite göstergesinde ise şunlara bakılacak: “Akademik yayınların kalitesi, nitelikli akademik yayın üretme, akademisyenlerin verimliliği, sanayiye katkıda bulunacak nitelikte yayın üretme kapasitesi, Türkiye’nin uluslararasılaşmasına katkı, üniversitenin uluslarasılaşmasına katkısı”

Her iki ana başlığın alt göstergelerinde de somut çıktıya dayalı formüller kullanıldı.  Bu formüllerde yayın sayısı, yayın etkisi, Türkiyede ve dünyada aldığı atıflar, patentler, uluslararası işbirlikleri gibi faktörler yer almaktadır.

YÖK-GELECEK Projesinin üçüncü ayağı olan YÖK Akademik Liyakat-Kariyer Platformu da yine bu ay içinde uygulamaya sokulacak. 

Kaynak: https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2020/yok-gelecek-projesi-nin-ikinci-asamasina-iliskin-beyanat.aspx